آثار قابل حمایت به عنوان آثار ادبی و هنری
قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان، با توجه به گستردگی و تنوع آفرینه‌های فکری، به درستی واژۀ «پدید آورنده» را در مادۀ 1 بکار برده که در بردارندۀ مفهوم همۀ کلمات مؤلف، مصنف، هنرمند و حتی آفرینشگران موضوع مالکیتهای صنعتی می‌باشد.
مادۀ 1 – از نظر این قانون به مؤلف و مصنف و هنرمند «پدید آورنده» و به آنچه از راه دانش یا هنر و یا ابتکاری آنان پدید می‌آید بدون در نظر گرفتن سلیقه یا روشی که در بیان و یا ظهور و یا ایجاد آن به کار رفته، «اثر» اطلاق می‌شود. آنچه موردنظر مادۀ 1 می‌باشد هر گونه اثر ادبی و هنری اصیل است. لازم است ابتدا به ماده 2 قانون پیشگفته که انواع اثرهای علمی، ادبی و هنری را بر شمرده است اشاره نماییم.
ماده 2 – اثرهای مورد حمایت این قانون بدین شرح است:
1-کتاب و رساله و جزوه و نمایشنامه و هر نوشتۀ دیگر علمی و فنی و ادبی و هنری.
2-شعر و ترانه و سرود و تصنیف که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
3-اثر سمعی و بصری به منظور اجرا در صحنه‌های نمایش یا پردۀ سینما یا پخش از رادیو و تلویزیون که به هر ترتیب و روش نوشته يا ضبط یا نشر شده باشد.
4-اثر موسیقی که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
5-نقاشی و تصویر و طرح و نقش و نقشۀ جغرافیایی ابتکاری و نوشته‌ها و خطهای تزیینی و هر گونه اثر تزیینی و اثر تجسمی که به هر طریق و روش به صورت ساده یا ترکیبی به وجود آمده باشد.
6-هر گونه پیکره (مجسمه)
7-اثر معماری از قبیل طرح و نقشۀ ساختمان
8-اثر عکاسی که با روش ابتکاری و ابداع پدید آمده باشد.
9-اثر ابتکاری مربوط به هنرهای دستی یا صنعتی و نقشۀ قالی و گلیم
10- اثر ابتکاری که بر پایۀ فرهنگ عامه (فولکلور) یا میراث فرهنگی و هنر ملی پدید آمده باشد.
11- اثر فنی که جنبۀ ابداع و ابتکار داشته باشد.
12- هر گونه اثر مبتکرانۀ دیگر که از ترکیب چند اثر از اثرهای نامبرده در این فصل پدید آمده باشد.
قابل ذکر است که نرم افزارهای رایانه ای با تصویب قانون حمایت از پدید آورندگان نرم افزار های رایانه ای در سال 1379 به عنوان اثر قابل حمایت شناخته شده و همچنین به موجب اصلاح آئین نامه اجرایی ماده 21 قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب سال 1350 (اصلاحی 14/12/1379) و نیز قسمتی از ماده 160 قانون پنج ساله برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مصوب 17/1/1379 گزارش های پژوهشی و پایان نامه‌ها به عنوان « اثر» مشمول مفاد قانون سال 1348 قرار گرفت.
